5 yaş üstü çocuklarda sık görülen gece alt ıslatma sorunu çoğunlukla genetik nedenlere dayanır. Ancak sık idrara çıkma ve ani tuvalet ihtiyaçları ciddi bir sorunun habercisi olabilir.
Bütün çocuklar zaman zaman altını ıslatabilir. Ancak 5 yaş üstü çocuklarda gece alt ıslatma sorunu yaygındır ve genellikle genetik nedenlere dayanır. Liv Hospital Çocuk Ürolojisi ve Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Selami Sözübir, alt ıslatma nedenleri ve tedavi yöntemlerini anlattı.
Gece Alt Islatma Nedir?
5 yaşın üzerindeki çocukların haftada en az iki kez olmak üzere gece uykusu sırasında farkında olmadan idrar yapmasına gece alt ıslatması denir. Sağlıklı çocuklar da uyku öncesi aşırı sıvı aldıklarında gece idrar kaçırabilirler. Ancak bu durumun bir rahatsızlık olarak değerlendirilmesi için 3 ay boyunca haftada 2 kereden fazla tekrarlaması gerekir. Gece altını ıslatma, baştan beri varsa birincil (primer), sonradan ortaya çıkmışsa ikincil (sekonder) olarak adlandırılır.
Ne Kadar Sıklıkla Görülür?
Gece altını ıslatma, çoğunlukla mesane gelişimindeki gecikmenin bir sonucudur. Yaş ilerledikçe sıklığı azalır ve erkek çocuklarda daha yaygındır. 3 yaşındaki çocukların yüzde 40’ı altını ıslatırken, bu oran 5 yaşında yüzde 20’ye ve 6 yaşında yüzde 10’a düşer.
Gece Alt Islatmanın Nedenleri Nelerdir?
Gece altını ıslatma büyük oranda genetik yatkınlığa dayanır. Anne veya babada altını ıslatma öyküsü varsa, çocukta yüzde 44; her iki ebeveynde de varsa yüzde 77 oranında altını ıslatma sorunu görülür. Psikolojik olaylar genellikle birincil gece altını ıslatma sorununa yol açmaz. Ancak böbrek ve idrar yollarına ait doğuştan bozukluklar, böbrek hastalıkları, gizli bel kemikleri açıklıkları (spina bifida), şeker hastalığı, sara hastalığı, parazitler ve besin alerjileri gibi başka hastalıklar da bu duruma neden olabilir.
Belirtilere Dikkat Edin:
Alt Islatan Çocuğa Bez Bağlamak Doğru mudur?
Altını ıslatan çocuğa bez bağlamak, çocuğun bu durumdan rahatsız olmasını önleyebilir, ancak alt ıslatma sorununu çözmez.
Tedavisi Nasıl Yapılıyor?
Gece altını ıslatan çocukların bir kısmı kendiliğinden düzelecektir. Ancak bu durum çocuğa ve aileye sıkıntı verdiğinde tedavi önerilir. Tedaviye başlamadan önce uzman bir hekim tarafından çocuğun detaylı fiziksel muayenesi yapılmalı ve idrar kaçırmaya yol açabilecek diğer tüm nedenler gözden geçirilmelidir.
Aile, Çocuk ve Hekim İş birliği İçinde Olmalı: Tedavinin başarılı olmasının ilk şartı, aile, çocuk ve hekim arasında tam bir iş birliğinin olmasıdır. Ana prensip, çocuğa güven vererek suçluluk hissini ortadan kaldırmak ve mümkünse olayı çocuğun sahiplenmesini sağlamaktır. Çocuğun kendisinin veya ailesinin gece uyanmasına dönük programlar denenmelidir. Ailenin desteği ile beraber motivasyon tedavisi ve ilaç tedavisi birlikte uygulanırsa tedavide başarı oranı yüzde 70-80’leri bulur. İlaç tedavisinin dezavantajı, tedavi kesildikten sonra rahatsızlığın yüksek oranda tekrar riski bulunmasıdır. Bu nedenle alarm ve ilaç tedavisinin birlikte kullanılması önerilir. Alarm cihazları, çocuğu idrar kaçırmaya başlar başlamaz uyandırarak mesanesini kontrol etmesine yardımcı olur. Alarm tedavisi en az 3 ay devam etmeli ve bu tedavi ile çocuklarda yüzde 85’lere varan iyileşme sağlanır. Alarm tedavisi sonunda tekrarlama riski oldukça düşüktür.
Gece altını ıslatma sorununu erken teşhis edip uygun tedavi yöntemleri ile çocuğunuzun sağlıklı bir şekilde bu sorunu atlatmasını sağlayabilirsiniz.