Enfeksiyonların yanı sıra çeşitli mide hastalıkları, alerjik hastalıklar, solunum problemleri ve tütün kullanımı, tümör gibi farklı nedenlere bağlı olarak da boğaz ağrıları gelişebiliyor. Memorial Diyarbakır Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Erhan Aydın, boğaz ağrısı ve merak edilenleri hakkında bilgi paylaştı.
Uz. Dr. Erhan Aydın
Boğazda kaşınma, yanma hissine, yutkunmada zorlanmaya neden olabilen boğaz ağrısı yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebiliyor. Yaşam boyunca yaygın şekilde görülen boğaz ağrısı çeşitli rahatsızlıklardan kaynaklanabiliyor. Boğaz ağrısının en yaygın nedeni, soğuk algınlığı (nezle) veya grip gibi viral enfeksiyonlar olarak gösteriliyor. Viral enfeksiyonun neden olduğu boğaz ağrısı birkaç gün içerisinde kendiliğinden geçebilirken, bakterilerin neden olduğu streptokak enfeksiyonunda ise antibiyotiklerle tedavi gerekiyor. Enfeksiyonların yanı sıra çeşitli mide hastalıkları, alerjik hastalıklar, solunum problemleri ve tütün kullanımı, tümör gibi farklı nedenlere bağlı olarak da boğaz ağrıları gelişebiliyor. Memorial Diyarbakır Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Erhan Aydın, boğaz ağrısı ve merak edilenleri hakkında bilgi paylaştı.
Boğaz ağrısı nedenleri nelerdir?
Soğuk algınlığına ve gribe neden olan virüsler aynı zamanda boğaz ağrısına da neden olabilir. Daha az sıklıkla bakteriyel enfeksiyonlar ve başka nedenler de boğaz ağrısına neden olabilir.
Geçmeyen şiddetli boğaz ağrısı nedenleri nelerdir?
Sık tekrarlayan ya da uzun sürede iyileşme sağlanamayan boğaz ağrısında uzman hekime başvurulması gerekmektedir. Burada yetişkin ve çocuklar arasında bir ayrım yapılması önemlidir. Gelişim süreçleri birbirinden farklılık gösterdiği için, yetişkinler ve çocuklarda görülen geçmeyen şiddetli boğaz ağrıları ayrılmaktadır. Yetişkinlerde sıklıkla ve süreklilikle devam eden boğaz ağrıları akla ilk olarak faranjit hastalığını getirmektedir. Sıklıkla viral olan bu faranjitler, boğaz mukozasının çeşitli etkenlere karşı duyarlılığı olarak düşünülebilir. 3 ila 7 gün arasında oral yolla alınan ağrı kesiciler ile ortadan kalkan bu hastalık, bakteriyel olanlarda ise aynı durum söz konusu değildir. Bademciklerin neden olduğu bakteriyel durumlarda ise kronik bademcik enfeksiyonlarının görülmesiyle sık sık hastaya yatışlar görülür.
Boğaz ağrısına ne iyi gelir? Doğal tedavi yöntemleri nelerdir?
‘Boğaz ağrısına ne iyi gelir, nasıl geçer?’, ‘Boğaz ağrıları evde nasıl geçer?’ soruları sıkça soruluyor. Boğaz ağrısının kronik bir hal almadığı koşullarda aşağıdaki önlemler genellikle boğaz ağrısını yatıştırmaya yardımcı olabilir:
- Ilık, tuzlu suyla gargara yapılabilir. (Çocuklar bunu denememelidir.) Yarım çay kaşığı tuzu bir bardak suya karıştırın, sonra gargara yapın ve tükürün. Bu sayede boğazınızı nemli tutabilir, boğazdaki kaşınma hissi hafifleyebilir.
- Boğazınızın dışına ılık su şişesi veya sıcak su torbası koyabilirsiniz. Bunların dışında kendi ılık kompresinizi yapmak için bir havluyu sıcak suyla ıslatıp boynunuza tutabilirsiniz. Nitekim boğazın sıcak tutulması, hassas lenf düğümlerini yatıştırmaya yardımcı olabilir.
- Uyku esnasında odanın çok kuru bir havaya sahip olmaması gerekir. Zira bu durum boğaz ağrısının şiddetini daha da artırabilir. Kuru havadan etkilenmemek için kalorifer peteğinin üzerine ıslak havlu konularak ya da sobanın üzerinde bir çaydanlık kaynatılarak odayı nemlendirmek mümkün hale gelebiliyor.
- Tüketilen içeceğin çok sıcak ya da çok soğuk olması boğaz ağrısına iyi gelmez. Bu bağlamda tüketilecek içeceklerin ılık olması önemlidir.
- Bol su tüketilmelidir.
- Bal tüketmek boğaz tahrişini rahatlatmaya yardımcı olabilir. Ayrıca boğaz pastilleri de ağrının giderilmesine yardımcı olabilir.
- Yutulması kolay olan yiyecekler; püre, pilav, makarna, sıcak çorba, lapa gibi besinler tercih edilmelidir.
- Sigara içilmemeli, sigara dumanından kaçınılmalıdır.
- Baharatlı yiyecekler tüketmekten boğaz ağrısı yatışana kadar kaçınılmalıdır.
- Çok sıcak içeceklerden kaçınılmalıdır.
- Elma sirkesi antibakteriyel özelliğiyle boğaz ağrısına iyi gelebilir. Boğaz ağrısına iyi gelen, tüketilmesi önerilen elma sirkesinin ılık suyla az miktarda tüketilmesine dikkat edilmelidir.
Boğaz ağrısı nasıl önlenebilir?
Boğaz ağrısını önlemenin en iyi yolu, öncelikle mikroplardan kaçınmak dolayısıyla hijyene önem vermektir. Boğaz ağrısını önlemek için alınabilecek önlemlerden bazıları şu şekildedir.
- Özellikle tuvalet kullanımının ardından, yemekten önce, hapşırdıktan veya öksürükten sonra ellerin yıkanmasına özen gösterilmelidir.
- Temizlik malzemeleri (havlu, sabun vs…), mutfak eşyaları (tabak, bardak) kişiye özel olmalıdır.
- Öksürme veya hapşırma sırasında ağız ve burun tek kullanımlık mendille kapatılmalı, eğer öksürük veya hapşırık esnasında mendil yoksa dirseğin iç kısmı kullanılmalıdır.
- Sabun ve su bulunmayan ortamlarda elleri yıkamaya alternatif olarak alkol bazlı el dezenfektanları ve/veya kolonya kullanılmalıdır.
- Ortak kullanılan telefonlar, uzaktan kumandalar, bilgisayar klavyeler uygun temizleyiciler ile düzenli olarak temizlenmelidir.
Hasta olan kişilerle (üst solunum yolu enfeksiyonları vb…) yakın temasta bulunulmamalı, en az 1 metre sosyal mesafe olmasına dikkat edilmelidir.
